नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (एमाले) को माधव कुमार नेपाल पक्षले पार्टी विभाजनतिर गएको निष्कर्ष निकालेको छ । पार्टी एकीकृत हुँदाको अन्तर संघर्ष, सर्वोच्च अदालतको फैसलापछि एमाले ब्यूँतिएको अवस्था र योबीचमा पार्टी अध्यक्ष केपी ओलीले गरेको व्यवहारको आधारमा एमाले पार्टी थप एक भएर जान नसक्ने नेपाल पक्षको ठहर छ ।
शनिबार बसेको नेपाल पक्षको संसदसहितको केन्द्रीय समिति बैठकमा ओलीले शुक्रबार चालेको कदमपछि उत्पन्न परिस्थितिका विषयमा गम्भीर छलफल भएको थियो । छलफलका क्रममा नेपाल पक्षका सांसदसहित केन्द्रीय सदस्यहरुले ओली प्रवृत्तिविरुद्ध लड्न आफूहरु तयार रहेको भन्दै सांसद पद गुमे पनि केही फरक नपर्ने धारणा राखेका थिए । उसो त बैठकले ओलीले शुक्रबार एकपक्षीय रुपमा प्रदेश संयोजक तोकेपछि समानान्तर कमिटीको अभ्यास समेत गरिसकेको छ ।
जसअनुसार प्रदेश १ को संयोजनको जिम्मा भीम आचार्यलाई, प्रदेश २ को घनश्याम भुसाललाई, प्रदेश ३ को अष्टलक्ष्मी शाक्यलाई, प्रदेश ४ को जिम्मा सुरेन्द्र पाण्डेलाई, ५ र ६ को जिम्मा युवराज ज्ञवालीलाई र प्रदेश ७ को जिम्मा भीम रावललाई दिइएको छ । त्यस्तै, युवा विभागको जिम्मा रघु पन्त, विद्यार्थी विभागको जिम्मा गोकर्ण विष्ट, प्रचार विभागको जिम्मा योगेश भट्टराई, महिला विभागको जिम्मा अष्टलक्ष्मी शाक्यलाई र बुद्धिजीवी विभागको जिम्मा प्रमेश हमाललाई दिइएको छ ।
माधव नेपालले भने–पार्टी दुई भयो
बैठकपछि सञ्चारकर्मीहरूसँग अनौपचारिक छलफलका क्रममा वरिष्ठ नेता माधव कुमार नेपालले अब ओलीसँग फर्किने कुनै सम्भावना नरहेको भन्दै पार्टी विभाजनतिर पुगेको बताए ।
‘अब ओलीसँग फर्किने सम्भावना छैन । फागुन ७ मा ओलीले बोलाएको बैठकमा पनि गइन्न’, नेपालले भने, ‘जेठ २ गते एमालेको जुन संरचना थियो । त्यो तलमाथि हुनुभएन । अब अलग अलग ढंगले जान्छौं ।’
देशभरबाट नेता कार्यकर्ताले आफूहरुलाई साथ दिने बचन दिएको उल्लेख गर्दै नेपालले ग्राउण्ड लेबलसम्म आफूहरुको पक्षमा माहोल रहेको पनि दावी गरे । ‘सांसदहरुले लोगो छुटाउन तयार छौं तर साथ छाड्दैनौँ भनेर भन्नु भएको छ । आज पनि केन्द्रीय समिति बैठकमा ४० सांसद उपस्थित हुनुभयो’, नेपालले भने, ‘ चमत्कार नै भएमात्रै नत्र ओलीसँग अब सहकार्य हुँदैन ।’ उनले एमालेको मूलधार आफूहरु नै भएको दावी गर्दै अब वृहत बाम एकताको पहल थालिने पनि बताए । अहिले नै आफूसहित झलनाथ खनाल सँगसँगै हुँदै गर्दा वामदेव गौतमपनि यो अभियानमा सहभागी हुने उनको विश्वास छ । ‘जेएन खनाल सँगै हुनुहुन्छ, वामदेवजी पनि यही आउनुहुन्छ । एमालेका बहुमत नेता कार्यकर्ता हाम्रै पक्षमा हुनुहुन्छ’, नेपालले भने।
उनले आफूहरुले नेतृत्व गरेको एमालेमा मोहनविक्रम सिंहदेखि विप्लव सम्मलाई समेट्न सकिने गरी लागिने उल्लेख गर्दै यसमा लागिपर्ने बताए ।
ओलीले वास्तै गरेनन्
सर्वोच्चको फैसलासँगै एमाले ब्यूँतिएपछि पनि ओलीले सम्बन्ध सुधारमा कुनै पहल नगरेको नेपालले आक्रोश पोखे । ‘सर्वोच्चले फैसला गरिसकेपछि केपी ओलीले फोन गरेर छलफल गर्नुहुन्छ भन्ने अपेक्षा थियो । उल्टै हिजो जसरी निर्णय गर्नुभयो लगभग सहमतिको बाटो बन्द भएको छ’, उनले भने ।
उसो त प्रधानमन्त्री ओलीले नेपालको कडा आलोचना गर्न छाडेका छैनन् । शनिबार आयोजित एक कार्यक्रममा नेपाल र खनालको नाम नलिई उनले भने,‘केही साथीहरु केपी ओलीलाई ठेगान लगाउन एमाले फर्कन्छौं भनिरहनु भएको छ, म भन्छुु – खुुट्टी देख्दै चाल पाइयो । देश बनाउन, पार्टी चलाउन, काम गर्न आउनुस्, सच्चिएर आउनुस्, स्वागत छ । केपी ओलीलाई ठेगान लगाउन आउनुुभयो भने तपाईको खुुट्टामा बाटोमै ठेस लाग्छ ।’
दुुई तिहाई बहुमत प्राप्त पार्टी भत्काएर टालाटुलीको सरकार बनाउन केही व्यक्तिहरु कुदेका कारण आजको अवस्था निम्तिएको उनले बताए । माधव नेपालमाथि व्यङ्ग्य गर्दै उनले भने, ‘बाटो–बाटोमा अध्यक्षको पकडी बाधेर हिंड्ने ?
मलाई त पार्टीको अध्यक्षमात्रै होइन । साधारण सदस्यबाटै निकालेका थिए । यिनीहरुले सकेदेखि के गर्ने रहेछन् ?’ ओलीले भने ।
नेपाललाई कारबाहीको चेतावनी
यसैबीच ओलीले ७ गतेको बैठकमा उपस्थित नभए माधव नेपाल लगायतलाई विधानअनुसार कारबाही गर्ने चेतावनी दिएका छन् । ‘केही साथीहरु पेरिस डाँडाबाट रुवावासी गर्दै बिदावारी भएर हिंड्नुुभएको थियो रे । अर्याल होटलमा एक दुुई रात बास बस्नुभएको भन्ने सुनियो । प्रशस्त समय रहोस् भने चैत ७ गते बैठक बोलाएको छुु, टेलिभिजनबाटै बोलेपछि सुनिन भन्न पाइने छैन । २०७७ साल चैत ७ गते केन्द्रीय कमिटीको बैठक बालुवाटारमा बोलाएको छुु । केन्द्रीय कमिटीका सदस्यहरु आउनु होला । अनुुपस्थित रहदैं जानुुभयो भने विधानको व्यवस्थाअनुसार हुँदै जानेछ ।’
ओलीसँगै रहनका लागि नेपाल पक्षका ५ सर्त
नेपाल पक्षले अब ओलीसँग रहन आफ्ना पाँच सर्त कार्यान्वयन हुनुपर्ने अडान अघि सार्ने भएको छ।
शुक्रबार ओलीपक्षबाट भएका निर्णय खारेज गर्नुपर्ने नेपाल पक्षको पहिलो सर्त छ। उसको दोस्रो सर्त पार्टी एकता भन्दा पहिलेको एमालेमा रहेका संगठनका पदाधिकारी र संरचना चलाउन नहुने छ।
आगामी दिनमा पार्टीलाई विधिसम्मत, विधान र संगठनात्मक सिद्धान्तमा चलाउनुपर्ने नेपाल पक्षको तेस्रो सर्त हो। यसभित्र तोकिएको समयमा बैठक बसाल्नुपर्ने, एजेण्डा आउनुपर्ने, त्यसमा छलफल हुनुपर्ने र भएका निर्णय कार्यान्वयनतर्फ जानुपर्ने जस्ता कुराहरु पर्छन्। राजनीतिक र संवैधानिक निर्णयहरु पनि पार्टी बैठकबाट निर्णय गराउनुपर्ने छ।
तेस्रो, ओलीलाई हटाउने वा राख्ने भन्ने मामिलामा कुरा नगरी वामपन्थीकै सरकार बनाउनुपर्छ भन्नेमा अडिग रहने छ। तर आफ्नो राजीनामा माग्छन भन्ने भयले पनि ओलीले नेपाल पक्षलाई अलग्याउन खोजेको देखिन्छ।
अर्थात ओलीमा असुरक्षित मानसिकता बढ्दै गएको निष्कर्ष नेपाल पक्षको छ। ओलीले पदका लागि सिंगो पार्टी नै विभाजित बनाएको नेपाल पक्षको बुझाइ छ। अहिले पनि आफू हट्न परेमा आफ्नो विरोध गर्नेलाई सरकारमा नल्याउने निर्णयमा ओली पुगेको नेपाल पक्षको बुझाइ छ।
चौथो, नेपाल पक्ष वाम एकताको कोसिस जारी राख्नु पर्ने मान्यतामा पनि छ। तर प्रजातान्त्रिक मूल्यमान्यतालाई आत्मसाथ गर्न नछोड्ने र अप्राजातान्त्रिक गतिविधि हटाउने पक्षमा नेपाल पक्ष उभिएको छ। पछिल्लो पटक कैलाली, तेह्रथमलगायत जिल्लामा ओली पक्षका नेता तथा कार्यकर्ताले देखाएको हर्कत प्राजातान्त्रिक नभएको नेपाल पक्षको निष्कर्ष छ। प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवासमा नभई पार्टी केन्द्रीय कार्यालयमा बैठक डाक्नुपर्ने नेपाल पक्षको सर्त छ।
